" Vougeltsje, gaa zè gevànge,
in e kotsje / kotteke zulde gaaj hànge,
gaa blèvd heer,
gaa blèvd heer,
leeve vougel, gaa blèvd heer."
Zo wordt op menige bruiloft gezongen, naast
" En hèdde ga muibele,
èn hèdde ga hoisgereef,
dàn muide ga traawe
mè oe leef, aawe zot! "
Meubelen en mogen zijn de twee ui-klanken in dit volkse refreintje.
Hier volgt een verzameling woorden die met een lange doffe e uitgesproken worden, fonetisch weergegeven als /.e:/ of [ œ: ] en waarvan ik het woordbeeld met "ui" in plaats van "eu" op een rijtje wilde zetten. Wordt ons oog daaraan gewoon, gewend?
| (meubel) | Ik heb dees muibeltjes op de Vrijdàgmàrkt gekocht. |
| (deur) | Ge moet niet bellen, ge kunt gewoon làngs d'àchterduir binnen. |
| (mogen) | Màk is proeven? Vànaaiges, ze muigen is proeven, hé bommà? |
| (keuze) | G' hè(b)t geen kuis. 't Is 't een of 't àànder. |
| (treurwilg) | Nen truirwilg is ne schonen boom op 't kerkhof. |
| (beukenootje) | Den tijd van de buikenotsjes is voorbij. 't Is lente. |
| (koning) | Kom, we gaan een bolleke kuining drinken. |
| (reus) | We hebben ne ruisàchtigen eik zien staan. |
| (vleugel) | Wie dàt er zijn vluigels wil uitslagen, gaat met mij mee. |
| (veel) | Ge moet niet vuil geld hemme om plezier te maken. |
| (naar voor) | "Laat de klein mannen maar naar vuir komen", riep de gids. |
2 opmerkingen:
buike-, vuil, kuis vond ik ietske moeilijker dan de ander maar voor de rest val et wel mee :)
zoude gij trouwens niet beter é schrijven dan è? ik betrap mij er heel den tijd op dat ik uw è'kes lees op z'n West-Vlaams (zeer open)
Ge moogt niet vergeten dat we in de grotere steden van Vlaams België lange tijd een Franse cultuuroverheersing hebben gekend, naast een Spaanse, Oostenrijkse en Nederlandse.
De gevolgen daarvan horen bij mijn persoon. Brèl en krèèm frèsj (crème fraîche) schrijf ik dus met een accent grave (è ; = è) vanuit die Franse erfenis en veralgemeend voor de drie lichtelijk verschillende klanken.
café - soirée en foyer worden met dezelfde korte of lange [ɛ] of [è] uitgesproken in het Antwerps, maar de eerste twee worden met é in het Frans uitgesproken als de lange [ee] of [é] in de standaardtaal.
Deze laatste uitspraak komt ook in het Antwerps voor, waar "ie" geschreven wordt in de standaardtaal. Bier [beer] of [béér] met accent aigu (é ;= é). <vs> De ijsbeer [aais bèèr].
Is mijn uitleg voldoende duidelijk? èè is voor mij meer open dan éé. Klopt dit met uw gehoor? Mijn geduld is zeer groot.
Een reactie posten