Iêstë baibëlvër'oal: Jounas in dëm boik van dë vis

Oep zèkërën dag richttë Gottën'iêrë z'n aigë toet dë Jounas (da' wil-d-in 't jouds 'doif ' zèggë) - 'a was dë zuing van Amittai:
- "Mokt oe kleir oem nor Ninivèè, dë koekëstad të gon, want wa' da' zë doar on 't oanvangë zèn, da' kan ni miêr duir dëm buigel: oep bërs èn baangk, mèt dë maskes van plëzeer, dë rèklam èn dë spèèlen oep dë lichtbak, freitë, schoefëlë èn spoitë, èn wa' da' ze naa duir dë strout van dë mèngsë willë daawë, 't is ni miêr schoên. Ik kraig ër dë wëbbë (wër ër woest) van."

En dë Jounas, diê paktë z'n boeltsjë bajiên, mor 'a goeng oep dë loêp. 'A wou-d-ër ni van wèètë èn 'a vongd-t-in Zjafou (Jafo) nëm boêt oem mèè të veirë nor Tarsis.

Da' was boitë dë kaffèèboas gërèèkënd: Gottën'iêrë joog 'në' stërm nor dëm boêt mè' 'iêl 'oegë boarë, zoê wild dat 'ëm in twieë draigdë të brèèkë. Taid terwail lag ongzë Jounas in 't roim, in 't sloap gëvallë.

Dë matroêzën 'addë stroeikë-n-trèk gëdoan, oem të wètën of dat ër eemaand schuld-t- 'od on dèès raamp. Zë boldë (goeidë) mè' dë teirlingën èn 't lot veel oep dë Jounas.

- "Wat doodë ga 'eer on boêrd? Van wor komdë ga? Ba 'oê volk zèddë ga?"

En dë Jounas aantwourddë:

- "Ik zèn 'në' joud èn ik gëloêf-v-in Gottën'iêrë, diê dë ziê èn 't laand gëmokt 'èè".

Gëlak dat dë mannën 'oêrdë dat 'ëm oep dë loêp was èn ni nor Ninivèè wou goan, weerë zë doêdsbang èn vroogë z' 'ëm wa' da' zë mustë doong, oemdat dë ziê 'un mè rust zou loatë, want de ziê weer wildër èn wildër.

En 'a zèè:
- "Goeit ma mor in 't woatër, want ik wèèt da' 't mai schuld is, dat dë stërm zoê të kiêr goa'."

Iêst deerëvë zë da' ni doong, oemda' zë zoê 'në' groêtë bang 'oddë, mor oemdat ër gin èngd kwam on 't sloagën èn 't stampë van 't woatër, 'èmmë zë dë Jounas mè' z'n klikkën èn z'n klakkën ouvërboêrd gëzweerd, èn 'oukus, poukus, pats, dë ziê weer oeptërnift gëlak 'në' speegël zoê gëlattëg, zongdër rimpël.

Dër kwam 'në' groêtë vis oangëzwommë èn diên 'èè dë Jounas ingësloekë. Drai doagën èn drai nachtë zat ëm in dëm boik van dë vis.

Toeng bëgost 'ëm noa të dènkën èn të biddë:
- "Gottën'iêrë,
Oit 'ët raik van dë doêd schriêw 'k oem 'ulëp,
Vërstoêtë zèn 'k, vërbannën oit aaw oêgë,
Meurë van woatër stërtë oep mai nèèr,
Ziêweer rongd mannë kop vërstikt ma
Naa da' mannë lèèvësoadëm ma verlot
Roop ik aa oan, rèd ma, lievën'iêr.
Dee aarëmzoalëg' afgoudë vëriêrë, vërloatën aa,
mor ik zal aa offërs brèngë, da bëlouf-v-'k.
'Olt ma 'iêr oit!"

En dan, noa drai doagën èn nachtë, spoug de vis dë Jounas oit oep 't straand, oemda' Gottën'iêre 'ët zoê wou.

En 'a sprak:

- "Goa nor Ninivèè, de koekëstad, oem 'uir oan të kloagë mèt dë wourdë dee ik oe zèg."

En dë Jounas goeng oep wèg èn in de ruisachtëgë stad reep 'ëm oep d' 'oekë van dë stroatë:

- "Nog fiêrtëg doagë, èn dan wërd' Ninivèè wèggëvèègd!"

Dë mèngsë gëloefdën 'ëm èn zë reepë dë vastën oit, èn eedëriên, van hoeg toet lieg, dèè 'n bootëkliêd oan. Zèlfs de kuining van Ninivèè dèè 'ne pizjama oan èn goeng oep dë grongd zittë.

En 'a leet in Ninivèè oemroopë:

- "Oep bëvèl van dë kuining èn z'n èèdëlë is 't neemaand toogëstoan oem t' èètën of të dringkë, mèngs noch biêst, rungd noch schoap of gait. Eederiên mut aanders gon lèèvë en brèèkë mè 't onrècht dat 'ëm doo."

Mëschien dat Gottën'iêrë van gëdacht vëraandërt. Wee wèt lot 'ëm z'në' gram veirë, dat 'ëm gin atoumboem oep ongs stad goeit. Oemda' Gottën'iêrë zag da' ze 't verstoan 'oddë, kwam ëm trug op z'n draigëmèngtë.

Zë dèèjë ni miêr onnoêzël èn zë gëbrëktën 'un gèld voer wa' da' 't must deenë, ni miêr oem kougëls en gëwèèrë të moakë, ni miêr in de casinou èn zë goavën oek miêr as gënoeg on dën aarëmë. Zë vërdiêldë dë wingst ni miêr ongdër dee al gënoeg 'oddë.

Gottën'iêrë 'èèg'ët ni gëdoan. Dë vastën èn dë fiêrtëg doagë woarë vërbai èn Ninivèè was ni mèt dë grongd gëlaik gëmokt. Toet groêtë aargërnis van dë Jounas. 'A weer kwoad.

Toeng da' dë Jounas boitë dë stad wachttë-n-oep wat ër zou gëbuirë, 'od Gottën'iêrë nèffë z'n 'utsjë 'në' wongdërboêm loatë grooie diê dë Jounas loemmërtë gaf, oem z'n aargërnis të vërdraivë.

Mor as de zon oepkwam de volëgëndë morëgënd, leet Gottën'iêrë 'në' wërm dë plaant zoe-w-oanfrèètë, dat 'ëm vërslèngstë. En dë zon braanddë zoe-w-aarëg oep dë Jounas z'ne kop, dat 'ëm 'në zonnëslag krèèg èn 'a bad-t-oem të muigë staarëvë.

- "Lot mai mor doêdgon. Ik zèn leevër doêd dan da' 'k zoê voert mut lèèvë. Gai zè 'në god diê gënoadëg is, verduldëg, vërgèfdëg. En Ninivèè is ni vërgoan."

- "As gai al zoê kwoad zè èn vërdriêt 'èt ouvër 'nëm boêm, diê gai ni 'èt loatë grooië èn diê in iênë nacht oepkwam èn in iênë nacht kapot goeng, zou ëkik dan gi' vërdreet muigën 'èmmë ouvër Ninivèè, wor da' miêr as 120 000 mèngsë woênë, dee 't vërschil tussë lings èn rechs ni iêns kènnë?"

Moroal van 't vër'oal:

Gottën'iêre 'od-t-ër bèètër on gëdoan oem toch 'ën' atoumboem oep Ninivèè te goeien. 'A 'èèg'ët toch zwoavël èn veur loatë rèègërë ouver Sodom èn Gomorra. En nog vreugër 'èèt 'ëm fiêrtëg doagën èn nachtë woater loatë rèègërë rongd dëm boêt van Noach, diên oep dëm baarëg Ararat straanddë.

Want zë spèèlë nog altëd mèt dë casinou, zë moakë nog altëd kougëls èn gëwèèrën èn d'aarëmooi is nog altëd ni oit dë wèèrëld.

Ting deuzend joar mè schomtë, schuld-t-èn angst b/aa/wë nog altëd gëwèld oep.

Stoppë mè mèngsë bang të moakë, schuld-t-in 'un schoonë të schoivë èn zë schomtë oep 'un broêd të smèèrë.


PS. (post scriptum) Ik heb de ë met deelteken geschreven, zodat het duidelijk is dat dat de Antwerpse klinker bij uitstek is. Negen en half keer op tien kan het deelteken boven de e weggelaten worden als de uitspraak een doffe e is. ¨ is enkel nodig, als er verwarring kan optreden. Per definitie is de spelling van de enkele "e" een doffe. Daarnaast is er è, èè, ei, en ee.

(Twidde baibelver'oal: Doavid-t-èn Gouliat)